Ik irriteer me aan hun die zeggen me moeder!
En daarom een aantal tips om dit soort tenenkrommende taalfouten te verminderen. Ik heb namelijk geen flauw idee hoe je dit soort fouten gewoon naast je neer moet leggen (tips zijn welkom!) Natuurlijk zijn er meer dan wat ik allemaal in de titel kon verwerken, maar ik denk dat het punt al wel duidelijk is 😉
Irriteren
Het is ‘irriteren‘ en niet ‘zich irriteren‘. Je kunt je dus nooit aan iets irriteren, hoe irritant iets ook is! Je kunt je wel aan iets ergeren als het irritant is. Gebruik dus ‘(zich) ergeren‘ in plaats van ‘zich irriteren‘.
Hun of hen?
Een lastige, dat snap ik. Maar als je de algemene regels nog eens hoort, dan wordt het een stuk makkelijker. Allereerst: je kunt hun en hen alleen gebruiken om naar personen te wijzen.
Je schrijft hen: na een voorzetsel of als het het lijdend voorwerp is in een zin.
Ik wacht op een reactie van hen. Ik geef hen een uitnodiging.
Je schrijft hun: als het het meewerkend voorwerp is in een zin.
Het was voor hun te duur. Hij drinkt hun te veel.
Weet je het nog niet zeker? Of verwijs je naar dingen? Gebruik dan het woord ‘ze’!
Ik geef ze (hun) een uitnodiging. Laat ze (hen) maar praten! Ik haal de boodschappen en breng ze naar jou.
Op de website van Onze Taal kun je honderden woorden terugvinden met een voorbeeld.
Me moeder
Nee, echt gewoon niet ‘me moeder’. Het gaat om jouw moeder en daar gebruik je een bezittelijk voornaamwoord voor. ‘Me‘ is dat niet. Gebruik dus altijd gewoon lekker ‘mijn‘ (of ‘m’n‘ in het ergste geval). Dat is ook als het gaat over vaders (of alle andere dingen) trouwens.
Hij is ouder als jou
De correcte vorm is natuurlijk ‘Hij is ouder dan jij.’ Hoe ik dat weet? Eigenlijk zijn dat twee regels een beetje door elkaar. Als eerste de regel wanneer je als gebruikt en wanneer dan:
Je gebruikt dan:
- na een vergrotende trap
- na ander, andere of anders
Je gebruikt als:
- bij vergelijkingen met (net) zo en (even)
Ouder is de vergrotende trap, dus je gebruikt in dit geval dan. Maar waarom gebruik je nou jij en niet jou? Omdat je, als je een volledige zin zou schrijven, je eigenlijk zou zeggen ‘Hij is ouder dan jij bent.’ Maar gaat het om een tweeling, dan is het: ‘Jan is even oud als Piet.’
Zowieso/Sowiezo/Soberso/Zo ie zo/Zo en zo (en ga zo maar door)
Het is het allemaal net niet. Het woord ‘sowieso‘ komt uit het Duits en betekent ‘hoe dan ook, in elk geval’ en kan dus sowieso maar op één manier geschreven worden.
Zich beseffen
Nee, Het is niet ‘zich beseffen‘. Het is ‘beseffen‘. Het is goed om je dat te realiseren. Het is dus wel ‘zich realiseren‘. Let er wel op, Er zijn ook projectontwikkelaars die zaken realiseren, maar dat is dan weer zonder de ‘zich‘.
Ik wordt
Ik wordt is nooit een optie. Toch zie je het heel veel gebeuren. Het is altijd ik word, want bij het vervoegen van een werkwoord gebruik je de stam van het werkwoord (zo’n beetje het werkwoord met ‘-en’ eraf) en niet meer dan dat. Wil je hier meer over weten, lees dan het artikel Werkwoordspelling, altijd makkelijk met dit schema! Kom je er nog niet uit of wil je gewoon meer uitleg, kijk dan eens naar de trainingen die ik aanbied (ook zonder t dus!).