Taaltip: Op zoek of opzoek?

Ben je nu op zoek naar iets, of ben je opzoek naar iets. Het is een fout die makkelijk gemaakt wordt en dat komt omdat er twee werkwoorden zijn die door elkaar gebruikt worden. Of eigenlijk, een werkwoord en een werkwoordcombinatie.

Het gaat in dit geval om het werkwoord ‘opzoeken‘ en de combinatie ‘op zoek zijn naar‘ (een combinatie met het werkwoord zoeken).

Op zoek zijn naar

Als je op zoekt bent naar iets, dan gebruik je altijd ‘op zoek‘. Met spatie dus. ‘Wij zijn op zoek naar een nieuwe woning.’ Of ‘Ik ben op zoek naar mijn vulpen, ik heb hem ergens laten liggen.’ De zoek in ‘op zoek‘ is een zelfstandig naamwoord en wordt dus niet anders geschreven dan bijvoorbeeld ‘op weg’, ‘op reis’ of ‘op pad’.

Opzoeken

Gaat het om opzoeken, dan heb je het over het werkwoord en schrijf je het zonder spatie. ‘Wil je dat ik je pen even voor je opzoek?’ Of: Op Funda kun je woningen die te koop staan opzoeken.’ Maar je kunt natuurlijk ook een zin hebben als: ‘Zoek je die pen even voor mij op?’ In dat geval staan ‘op’ en ‘zoek’ weer los van elkaar. En dat maakt natuurlijk dat we soms gaan twijfelen. Er zijn heel veel woorden die gebaseerd zijn op het werkwoord opzoeken. Denk bijvoorbeeld aan opzoekwerk of opzoekfunctie. (Ken je trouwens de opzoekfunctie op deze website? Op die manier kun je heel makkelijk zoeken in oudere berichten!)

Twijfelen of zeker weten?

Wil je zeker weten dat je het op de juiste manier schrijft? Je kunt natuurlijk altijd even het woord opzoeken in een woordenboek (zowel online als gewoon het woordenboek dat je waarschijnlijk in de kast hebt staan). Heb je dat niet bij de hand, dan kun je ook nog op een andere manier erachter komen of het met of zonder een spatie is. Als je op de klemtoon let, kun je heel duidelijk het verschil horen. Als je het hebt over ‘op zoek’, dan ligt de klemtoon op ‘zoek’. Als het gaat om ‘opzoek’, dan ligt de klemtoon op ‘op’.

Wat gaat ook vaak fout?

Opzoek is niet de enige fout die veel gemaakt wordt als het gaat om spatiegebruik. Denk bijvoorbeeld maar eens aan vantevoren en doormiddel van. Dit moet natuurlijk zijn: van tevoren en door middel van. Ken je nog meer van dit soort woorden?

Taaltips

Meer taaltips? Lees meer over de komma, hoofdletters, accenten, leestekens of over het gebruik van de spatie bij teveel of te veel.